
Loopbaanbegeleiding bij de Bibliotheek Helmond-Peel
In 2024 werd Bibliotheek Deurne (onderdeel van de Bibliotheek Helmond-Peel) uitgeroepen tot Beste Bibliotheek van Nederland. De jury was enthousiast over het professionele team dat scherp de lijnen wist aan te brengen in beleid en uitvoering. Ook de intensieve samenwerking met de lokale gemeenschap sprong in het oog. Directeur-bestuurder Robin Verleisdonk zegt hierover: ‘Toegewijde en professionele collega’s zijn daarbij onmisbaar.’ Hoe kijkt hij aan tegen loopbaanbegeleiding en hoe draagt dit bij aan gemotiveerde en betrokken collega’s?
Transitie naar een bibliotheek die in het hart van de samenleving staat
De Bibliotheek Helmond-Peel bedient met 4 vestigingen en 47 Bibliotheken op school een regio met ruim 165.000 inwoners. Dit doen zij met zo’n 60 collega’s. ‘Dit is een verdubbeling ten opzichte van toen ik 6 jaar geleden hier startte’, aldus Robin. ‘De afgelopen jaren hebben we de transitie gemaakt naar een bibliotheek die in het hart van de samenleving staat. Op die manier weten we de veranderende, maatschappelijke en educatieve rol steeds beter te vervullen. Onze medewerkers zijn daarbij het nieuwe goud. Zij zijn onmisbaar in het verschaffen en ontsluiten van kennis en informatie. Daarnaast hebben zij een maatschappelijke, culturele en educatieve netwerkfunctie, waarbij ze nauw samenwerken met allerlei partners. Dit vraagt om andere competenties van bibliotheekmedewerkers dan een aantal jaren geleden.’
De rol van directeur-bestuurder
Robin bekijkt zijn rol als directeur-bestuurder tweeledig als het gaat om het goed uitrusten van bibliotheekmedewerkers voor hun veranderende taken. ‘Aan de ene kant is het mijn taak om duidelijkheid te scheppen over waar we als bibliotheek naartoe willen en wat we van medewerkers verwachten. Aan de andere kant wil ik medewerkers faciliteren en stimuleren om zichzelf te ontwikkelen en zo mee te gaan in die visie voor de bibliotheek van de toekomst. We bieden hiervoor verschillende tools en mogelijkheden. Van coaching en intervisiegesprekken tot trainingen en opleidingsmogelijkheden. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor de direct leidinggevenden. Zij zijn degenen die de visie uitdragen op de werkvloer en de gesprekken voeren met hun team en individuele medewerkers over hun ontwikkeling. Dit doen zij door middel van jaaragenda’s die we opstellen in samenwerking met een HR-adviseur.’
Loopbaanontwikkeling stimuleren
Hoe zorg je er nu voor dat medewerkers daadwerkelijk stappen zetten? Robin: ‘Je kunt mensen niet dwingen. Iedereen maakt eigen keuzes en afwegingen. Zo hebben enkele medewerkers besloten om in goed overleg afscheid te nemen. Maar de meesten zijn met positieve energie meegegaan in de nieuwe visie en met plezier aan de slag gegaan met hun eigen ontwikkeling. Zij hebben daarin zelf de regie. Voor de een betekent dit het opdoen van nieuwe kennis of vaardigheden, terwijl een ander extra taken wil vervullen of wil werken aan persoonlijke vaardigheden. We kijken daarbij altijd hoe we het belang van de medewerker in lijn kunnen brengen met het belang van de organisatie. Daarin zijn we transparant. We nemen iedereen zo veel mogelijk mee in de ambitie die we voor ogen hebben en vragen collega’s om mee te denken over het meerjarenplan. Dit zorgt niet alleen voor meer betrokkenheid, maar ook voor betere loopbaankeuzes. Wat overigens niet altijd hoeft te betekenen dat we verwachten dat iemand grote stappen zet. Soms kan een kleine verandering in het werk al zorgen voor meer werkgeluk, waardoor iemand beter presteert. Dat is ook winst.’
De bibliotheek als werkgever van de toekomst
Nadenken over de bibliotheek van de toekomst betekent voor de Bibliotheek Helmond-Peel dus automatisch ook: nadenken over de bibliotheek als werkgever van de toekomst. Robin: ‘De basis voor de bibliotheek van de toekomst zijn professionele en goed geoutilleerde medewerkers. Je moet daarom investeren in menselijk kapitaal. Daarbij merk ik dat nieuwe generaties, waar ik zelf ook toe behoor, veel meer behoefte hebben aan secundaire arbeidsvoorwaarden. Daarom zijn we op eigen initiatief gestart met zaken als verlofsparen, een fietsregeling en een studiekostenbudget. Ook zijn werkplezier en vitaliteit belangrijke pijlers in ons beleid. Denk aan een goede werk-privébalans, investeren in fysieke en mentale gezondheid, successen en mijlpalen samen vieren en regelmatig teamuitjes organiseren. We hebben daarom bewust gekozen voor een arbodienstverlener die inzet op preventie. Die proactieve aanpak zorgt ervoor dat collega’s eerder gebruik maken van de mogelijkheden die er zijn, zoals ontwikkeltrajecten of coaching.’
Een goede balans vinden
Valkuilen zijn er ook. Zo waarschuwt Robin om ervoor te waken dat loopbaanontwikkeling zorgt voor extra druk bij medewerkers. Hij vertelt: ‘We hebben een aantal vaste onderdelen die voor iedereen verplicht zijn en bijdragen aan onze professionalisering, zoals de ontwikkelgesprekken en intervisiebijeenkomsten. Het intervisietraject hebben we een aantal jaar geleden in het leven geroepen onder begeleiding van een HR-bureau en dit is inmiddels volledig geborgd in de organisatie. Deze bijeenkomsten helpen medewerkers om gestructureerd van en met elkaar te leren door werkgerelateerde vraagstukken te bespreken. Daarnaast maken medewerkers eigen keuzes voor training, coaching en ontwikkeling. Tegelijkertijd moet het werk ook gewoon gedaan worden. Het is belangrijk om hierin een goede balans te vinden, zodat medewerkers zich niet overweldigd voelen.’
Tips voor medewerkers en directeuren
Welke tips wil Robin meegeven aan medewerkers over het nemen van loopbaanstappen in de bibliotheek? ‘Denk goed na over waar je zelf naartoe wilt. Waar liggen je passie, talent en interesses? Maak keuzes die daarbij passen. Dit heb ik zelf ook altijd gedaan. Ik houd ervan als mensen geloven in hun eigen kracht en zich niet laten afleiden door de mening van anderen. Als je iets doet wat bij je past, zul je floreren. Tegen collega directeuren wil ik zeggen: zie je HR-cyclus met ontwikkel-, functionerings- en beoordelingsgesprekken als een middel en niet als een doel op zichzelf. Zet het in om in gesprek te blijven met medewerkers over wat hen drijft en waar ze naartoe willen. En geef medewerkers de ruimte om zichzelf te zijn. Denk mee over hoe je hun interesses en talenten kunt inzetten op de werkvloer, ook als je daarvoor soms buiten de bestaande kaders moet denken. De doorstroommogelijkheden binnen de bibliotheek zijn vaak redelijk beperkt, maar wellicht kan iemand een extra taak of rol op zich nemen. Stimuleer daarnaast het ontwikkelen van competenties die belangrijk zijn voor een community librarian zoals netwerkvaardigheden, nieuwsgierigheid, proactief handelen en het aantrekken van nieuwe doelgroepen.’
Het loopbaanpad van Robin Verleisdonk in een notendop:
- 2019 – heden: directeur-bestuurder van de Bibliotheek Helmond-Peel
- 2016 – 2019: medewerker conceptontwikkeling & innovatie bij de Bibliotheek Eindhoven
- 2015 – 2016: docent geschiedenis Lorentz Casimir Lyceum
‘Ik wist van kinds af aan dat ik het onderwijs in wilde. Nadat ik mijn tweedegraads bevoegdheid voor docent geschiedenis had gehaald, wilde ik al vrij snel doorstuderen. Dit werd een Master kunst- en cultuurwetenschappen met het idee om aan de slag te gaan in de cultuursector, maar uiteindelijk kwam ik in aanraking met het bibliotheekwerk. Dat bleek heel goed bij mij te passen.’
Veelgelezen artikelen
Adresgegevens

